Od października nowe zasady dla konsumentów: w Polsce startuje system kaucyjny

Od 1 października 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny (depozytowy). Brzmi znajomo, bo rozwiązania tego typu nie są nowością: z powodzeniem funkcjonują w wielu europejskich krajach i są chwalone za skuteczność w ograniczaniu ilości odpadów. W teorii mechanizm jest prosty: kupujesz napój, płacisz dodatkową opłatę – kaucję – a następnie odzyskujesz ją, kiedy oddasz puste opakowanie w punkcie zbiórki. W praktyce jednak wciąż nie brakuje pytań i wątpliwości. Aktualne informacje znajdziesz m.in. na stronie SodaStream.pl.

Nowe zasady obejmą butelki plastikowe o pojemności do 3 litrów, puszki metalowe do 1 litra, a także szklane butelki wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra. Wszystkie takie opakowania będą oznaczone specjalnym symbolem wraz z informacją o wysokości kaucji: 0,50 zł za butelki i puszki oraz 1 zł za szkło. Co ważne, zwrot kaucji nie będzie wymagać posiadania paragonu. Konsument będzie mógł kupić napój w jednym sklepie, a oddać butelkę w innym. Opłacona kaucja wróci w formie gotówki albo bonu.

Zmiana ta może budzić pewien opór. Zamiast wyrzucić butelkę razem z resztą plastikowych odpadów do żółtego pojemnika, trzeba będzie odnieść ją do sklepu lub automatu. Dla wielu osób, może to stanowić dodatkową trudność. Trzeba będzie przechowywać puste butelki w domu i pamiętać o zasadach zwrotu, takich jak nienaruszona etykieta czy brak zagnieceń.

Niektórzy obawiają się też dodatkowych kosztów. Choć kaucja podlega zwrotowi, rodzina kupująca codziennie kilka butelek zapłaci miesięcznie nawet kilkadziesiąt zł więcej. Te środki wracają jednak przy oddaniu opakowań w wyznaczonym punkcie, co dla wielu osób oznacza konieczność wprowadzenia nowej codziennej rutyny.

Start systemu kaucyjnego w Polsce zaplanowano na 1 października 2025 r. Od tego dnia wszystkie sklepy powyżej 200 m² będą musiały przyjmować zwroty, zaś mniejsze placówki mogą dołączyć dobrowolnie. Punkty zbiórki pojawią się także w postaci automatów. 

Przez trzy miesiące (do końca 2025 roku) potrwa okres przejściowy – w sklepach będą jeszcze dostępne napoje w butelkach niepodlegających kaucji, ale równolegle pojawią się już te oznaczone symbolem systemu.

SodaStream przypomina, że nie musisz martwić się przechowywaniem pustych butelek, staniem w kolejkach czy szukaniem odpowiedniego butelkomatu. Jest prostszy sposób – możesz przygotować wodę gazowaną i ulubione napoje we własnej kuchni. To wygodne rozwiązanie, ponieważ syropy SodaStream nie podlegają systemowi kaucyjnemu, a z jednej butelki przygotujesz nawet dziewięć litrów napoju. Butelki do saturatorów są wielorazowe i służą średnio około czterech lat – dokładna data ważności znajduje się na każdej z nich. Co więcej, domowa produkcja napojów pozwala znacząco obniżyć koszty, a przy tym eliminuje konieczność przechowywania, odnoszenia czy wymiany pustych opakowań.

– Cieszymy się, że system kaucyjny nareszcie zagościł w Polsce, bo zmniejszenie liczby jednorazowych butelek i działania wspierające gospodarkę obiegu zamkniętego to priorytet. SodaStream może być jednak świetną alternatywą dla osób zabieganych, które i tak mają wiele obowiązków, czy po prostu lubią mieć wybór. Niezależnie od tego, czy ktoś skorzysta z systemu kaucyjnego, czy wybierze SodaStream – najważniejsze, że wygrywa środowisko – mówi Katarzyna Konwińska, Marketing Manager SodaStream Central Europe.

Idea jest bez wątpienia słuszna. Z podobnego systemu korzysta już 180 mln Europejczyków, a doświadczenie innych krajów pokazuje, że jedna butelka potrafi wrócić do obiegu nawet kilkanaście, a czasem kilkadziesiąt razy. To oszczędność surowców, czystsze środowisko i większa świadomość społeczna. Niemniej, zanim system zacznie działać sprawnie, musimy przygotować się na okres przejściowy. Dlatego warto znać alternatywy – takie jak SodaStream – które pozwalają zmniejszać ilość plastiku i jednocześnie uprościć życie.